ekşi maya nasıl yapılır ne demek?
Ekşi Maya Yapımı Rehberi
Ekşi maya, ticari maya kullanmadan ekmek yapmanızı sağlayan doğal bir mayadır. Un ve suyun fermente edilmesiyle elde edilir. İşte adım adım ekşi maya yapımı:
Malzemeler:
- Tam buğday unu (veya çavdar unu): Yaklaşık 1 su bardağı
- Klorsuz su: Yaklaşık 1 su bardağı
Ekipmanlar:
- Geniş ağızlı cam kavanoz veya kap
- Ölçü kabı veya tartı
- Tahta kaşık veya spatula
- Mutfak terazisi (isteğe bağlı, ancak önerilir)
Yapılışı:
- Başlangıç (1. Gün): Kavanoza 50 gram tam buğday unu ve 50 gram klorsuz su ekleyin. İyice karıştırın. Karışımın kıvamı, kalın bir pancake hamuru gibi olmalıdır. Kavanozun ağzını bir bez veya streç filmle kapatın (hava alacak şekilde). Oda sıcaklığında (22-25°C idealdir) bir köşede bekletin.
- Besleme (2-6. Günler): Her gün aynı saatte mayayı besleyin. Besleme işlemi, mayanın yarısını (veya daha fazlasını) atıp, yerine eşit miktarda un ve su eklemektir. Örneğin, kavanozda 100 gram maya varsa, 50 gramını atın ve yerine 25 gram un ve 25 gram su ekleyip karıştırın. Bu işlemi her gün düzenli olarak tekrarlayın. Başlangıçta herhangi bir aktivite görmeseniz bile beslemeye devam edin. Bu süreçte fermentasyon (https://www.nedemek.page/kavramlar/fermentasyon) başlayacaktır.
- Gözlem: Mayanızın hacminin kabarmaya başladığını, içinde baloncuklar oluştuğunu ve hafif ekşi bir koku yaydığını göreceksiniz. Bu, mayanızın aktifleşmeye başladığının işaretidir.
- Olgunlaşma (7-14. Günler): Maya aktifleştiğinde, besleme sıklığını arttırabilirsiniz (günde 2 kez). Maya, beslendikten sonra 4-8 saat içinde hacmini iki katına çıkarıyorsa, ekmek yapımı için kullanıma hazırdır.
- Bakım: Ekşi mayanızı buzdolabında saklayabilirsiniz. Buzdolabında saklarken, haftada bir veya iki kez beslemeniz yeterlidir. Ekmek yapmadan önce, mayayı buzdolabından çıkarın ve oda sıcaklığına gelmesini bekleyin. Ardından, ekmek tarifinizde kullanacağınız miktarda mayayı ayırın ve kalanını tekrar buzdolabına koyun. Ayırdığınız mayayı, kullanmadan önce bir kez daha besleyerek aktifleşmesini sağlayın.
- Kullanım: Aktifleşmiş ekşi mayayı ekmek, pizza, krep gibi tariflerde kullanabilirsiniz.
İpuçları:
- İlk birkaç gün içinde, mayanızın üzerinde küf benzeri bir tabaka oluşabilir. Bu normaldir ve genellikle zararsızdır. Ancak, emin değilseniz, tabakayı sıyırıp atabilirsiniz.
- Mayanızın kokusu keskinleşebilir veya hoşunuza gitmeyebilir. Bu da normaldir. Beslemeye devam ettikçe koku zamanla değişecektir.
- Sabırlı olun! Ekşi maya yapmak zaman ve özen gerektirir. İlk denemelerinizde başarısız olsanız bile pes etmeyin.
- Kullandığınız unun kalitesi, mayanızın başarısını etkileyebilir. Organik ve işlenmemiş unlar tercih edin.
- Su sıcaklığı da önemlidir. Çok sıcak su, mayanızın ölümüne neden olabilir. Ilık veya oda sıcaklığındaki su kullanın.
Sorun Giderme:
- Maya Kabarmıyor: Ortam sıcaklığı çok düşük olabilir. Mayayı daha sıcak bir yere taşıyın. Ayrıca, kullandığınız un kalitesiz olabilir. Başka bir un deneyin.
- Maya Küfleniyor: Kullandığınız kap temiz olmayabilir. Kabı iyice temizleyin. Ayrıca, ortam çok nemli olabilir. Mayayı daha kuru bir yere taşıyın.
- Maya Kötü Kokuyor: Bu genellikle normaldir. Ancak, koku çok keskin ve rahatsız ediciyse, maya bozulmuş olabilir. Yeni bir maya başlatmanız gerekebilir.
Umarım bu rehber, ekşi maya yapımında size yardımcı olur! Afiyet olsun!